Europa en de NAVO moeten gezamenlijk en hard optreden tegen Russische sabotageacties in de Oostzee. Dat zeggen afgevaardigden van de Duitse en Estse regering in reactie op de zoveelste beschadiging van een onderzeese stroomkabel afgelopen woensdag.
De getroffen kabel Estlink 2 ligt tussen Estland en Finland. Hoewel het onderzoek nog bezig is, wijzen de beschuldigende vingers al naar Rusland. Dat land zou zich de afgelopen maanden vaker schuldig hebben gemaakt aan onderzeese sabotageacties.
De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock spreekt nu van een "dringende wake-upcall". Ze wil nieuwe EU-sancties tegen Rusland.
Extra militairen op zee
De NAVO heeft al maatregelen genomen door de militaire aanwezigheid op de Oostzee te verhogen. "We bedanken Mark Rutte (secretaris-generaal van de NAVO, red.) daarvoor", zegt de Estse minister van Defensie Hanno Pevkur. Hij hoopt dat de patrouilles tot minimaal eind maart doorgaan.
Tegelijkertijd maant Pevkur het bondgenootschap tot meer maatregelen dan alleen deze patrouilles, die volgens experts vooral een afschrikwekkende werking hebben. "De politieke boodschap is gegeven. Nu is het aan de militaire experts om te beslissen hoe we verder moeten gaan", zegt hij tegen Nieuwsuur.
Schaduwvloot
Duitsland en Estland zinspelen vooral op extra maatregelen om de Russische 'schaduwvloot' te beteugelen. Die bestaat uit schepen die Rusland gebruikt om internationale sancties te omzeilen. Ze vervoeren olie en gas naar landen die geen sancties hebben ingesteld, zoals India en China.
De sabotage van deze week werd veroorzaakt door een olietanker die voer onder de vlag van de Cook Eilanden, een eilandengroep in de Grote Oceaan. Die tanker zou een anker over de zeebodem hebben gesleept waardoor de stroomkabel beschadigd raakte. Deze tactiek werd ook gebruikt bij eerdere sabotageacties.
Pevkur: "Op basis van het bewijs dat we tot nu toe hebben verzameld, kunnen we duidelijk zeggen dat ook dit schip onderdeel was van de Russische schaduwvloot."
De Duitse minister Baerbock omschrijft de schaduwvloot als "een grote bedreiging voor ons milieu en onze veiligheid". Eerder sprak EU-buitenlandchef Kaja Kallas soortgelijke woorden.
Eerder deze maand kondigde de EU nog nieuwe sancties aan tegen Rusland, vooral gericht tegen de schaduwvloot. De Unie wil schepen die zonder geldige documenten door Europese wateren varen beter identificeren en lokaliseren. Ook gaat de EU onderzoeken wie de eigenaar van elk schip is en voor welke rederij ze varen.
In tegenstelling tot zijn Duitse collega wil de Estse minister Pevkur niet spreken van een wake-upcall. "Ik hoop dat de echte wake-upcall de de grootschalige oorlog in Oekraïne was. Europese landen zien echt wel dat Rusland steeds vijandiger wordt."
Pevkur benadrukt dat zijn land goede banden heeft met de andere landen rond de Oostzee, zoals Duitsland en Polen. Maar hij hoopt dat ook andere NAVO-landen inzien dat de Russische hybride oorlogsvoering moet worden gestopt. "Want Rusland wil één ding bereiken: westerse landen uit elkaar spelen."